
گرایش: مدیریت اجرایی
عنوان:
بررسی رابطه تفکر استراتژیک و سرمایه های فکری با عملکرد شرکت
) مطالعه موردی شرکت سایپا (
استاد راهنما:
جناب آقای دکتر فرشید نمامیان
تابستان 1394
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده و استاد راهنما در سایت درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
1-3- نهادها یا موسساتی که میتوانند از یافتههای این پژوهش بهره گیرند: 6
1-4- اهمیت و ضرورت انجام پژوهش 6
1-13- روش تجزیه و تحلیل دادهها 11
1-14- تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرها و اصطلاحات پژوهش 12
فصل دوم مبانی نظری و پیشینه پژوهش 18
2-2- بخش اول- سرمایه در مفهوم کلاسیک و جدید 20
2-3-1 سرمایه فکری از دیدگاه استوارت 22
2-3-2 سرمایه فکری از دیدگاه بنتیس 22
2-3-3 سرمایه فکری از دیدگاه ادوینسون و مالون 22
2-3-4 سرمایه فکری از دیدگاه بنتیس و هالند 22
2-3-5 سرمایه فکری از دیدگاه روس و همکاران 23
2-4 معرفی مدلهای مختلف سرمایه فکری 25
2-4-6 ابعاد سرمایه فکری براساس مدل ادوینسون و مالون 34
2-5-3 فرصت طلبی (تفکر هوشمندانه) 40
عوامل موثر بر عملکرد از دیدگاه دیگر محققان 48
2-6-5-1 نظریه کارمند برجسته: 51
2-6-5-2 رضایت موجب کارائی میشود: 51
2-6-5-3 عملکرد گذشته آینده را پیشبینی میکند: 51
2-6-6 اندیشههای جدید عملکرد 52
2-6-8- معیارهای ارزیابی عملکرد 55
2-6-9-1 الگوی ماهوارهای عملکرد سازمانی 55
2-6-9-2 دور افزاینده و دور کاهنده: 56
2-6-10-2 موارد استفاده از مدل ACHIVE توسط مدیران 61
2-6-10-3 استفاده از مدل ACHIVE 61
3-3- شیوه نمونه گیری و حجم نمونه 73
3-8- روشهای آماری مورد استفاده 77
3-9- آزمون کولموگروف- اسمیرنوف 77
فصل چهارم تجزیه و تحلیل دادهها 79
5-2 آمار توصیفی مربوط به نمونه تحقیق 81
ضمائم…………………………..113
1مقدمه
درجهان کنونی که دوره تحولات لجام گسیخته وبه قول تافلر[1] دوره جابجایی قدرت می باشد بحث مدیریت سرمایه فکری و دارایی های ناملموس سازمان ها بعد از موضوعات مهندسی مجدد (دهه، 80 ) و مدیریت کیفیت فراگیر(دهه،90) به عنوان پدیدهای مهم، به صورت همه جانبه ای افق تحولات مدیریت را تحت تاثیر قرار داده است. در این میان جدیدترین پارادایمی که بحث فوق را در مدیریت سازمان ها تحت پوشش قرار می دهد، بحث مدیریت سرمایه فکری است. استوارت[2] اعتقاد دارد، سرمایه فکری مجموعه ای از دانش، اطلاعات، داراییهای فکری[3]، تجربه، رقابت و یادگیری سازمانی است که میتواند برای ایجاد ثروت بکار گرفته شود. در واقع سرمایه فکری تمامی کارکنان، دانش سازمانی و تواناییهای آن را برای ایجاد ارزش افزوده دربر میگیرد و باعث منافع رقابتی مستمر میشود (قلیچ لیو مشبکی، 1385). بنابراین سرمایه فکری در پی آن است که در سازمان ها، دارایی های فکری، دانش، تجربه و یادگیری سازمانی جهت نیل به توسعه همه جانبه بیشتر از پیش مورد توجه قرارگیرد. پس برخلاف تصورات رایج، که صرف وجود فناوری را متضمن توسعه میدانستند، دانش و به اشتراک گذاشتن آن در سازمانها و سرمایههای انسانی تضمین کننده بهبود عملکرد و توسعه میباشد.
از طرفی دیگر تغییرات اساسی وسریع روندها و رویدادهای سیاسی،اقتصادی و تکنولوژیکی در عصر فراصنعتی تاثیرات شدیدی برعملکرد و رفتار سازمانها دارد. تحقیقات نشان داده که تنها تعداد معدودی از مدیران به ویژه در کشورهای جهان سوم موفق به واکنش صحیح و به موقع در برابر این گونه تغییرات گردیده و توانستهاند نوع ساختار و پوشش درونی سازمان را متناسب با توانمندی موردنیاز در برابر چالشها و دگرگونیها، سازمان بخشند(مشبکی و خزاعی، 1387).
برای هماهنگی با تغییرات روزافزون و گام برداشتن در جهت اهداف سازمانی نیاز به تغییر در روش تفکر و تحول ذهنی مدیران سازمان ها می باشد و وقتی سازمان با مشکلات جدی مواجه می شود، راه حل های قدیمی کارایی خود را از دست میدهند.
تفکر استراتژیک دراستمرار بقا و پیشرفت در محیط متغیر و پویای امروزی نقش بسیار مهمی را بازی مینماید. تفکر استراتژیک ابزاری است که به مدیران کمک می کند تا فرصت های جدید را خلق نمایند(معمایی و همکاران، 1392).
1-2بیان مساله
تعاریف متعددی که برای تفکر استراتژیک ارائه شده هریک به جنبههایی از این رویکرد توجه داشتهاند، هرچند هیچ یک تمامی ابعاد را در برندارند.در چنین شرایطی بهتر است برای معرفی به جای تعاریف، به ماهیت و ویژگیهای تفکر استراتژیک پرداخته و بدین ترتیب تلاش شود تا نمای صحیحی از این رویکرد تصویر گردد.
از دیدگاه ماهوی تفکر استراتژیک یک «بصیـرت وفهم» است. این بصیرت کمک می کند تا در شرایط پیچیده کسب و کار
- واقعیتهای بازار و قواعد آن به درستی شناخته شود؛
- ویژگیهای جدید بازار زودتر از دیگران کشف گردد؛
- جهشهای (ناپیوستگیهای) کسب و کار درک شود؛
- و برای پاسخگویی به این شرایط راهکارهای بدیع و ارزش آفرینی خلق شود(متوانی[4]، 2010).
تفکر استراتژیک مدیر را قادر میسازد تا بفهمد چه عواملی در دستیابی به اهداف مورد نظر موثر است و کدامیک موثر نیست و چرا، و چگونه عوامل موثر برای مشتری ارزش میآفریند؟ این بصیرت نسبت به عوامل تاثیرگذار در خلق ارزش، قدرت تشخیص ایجاد میکند. بدون این تشخیص، صرف منابع(مادی و غیرمادی) سازمان برای دستیابی به موفقیت بی حاصل خواهدبود(دمیربگ و تاتوگلو[5]،2013). تفکر استراتژیک از طریق تشخیص و تقویت فعالیتهایی که ارزشهای منحصر به فردی برای مشتری ایجاد میکند، مزیت رقابتی میآفریند. این کار از طریق فهم قواعد بازار و پاسخگویی خلاقانه به آن انجام میشود. و این امر در محیط ناپایدار و متحول کسب و کار، یک رویکرد بی نظیر است(ریدوساندرز[6]، 2007 به نقل از آروموگام و مجتهدزاده، 2011).
سایزاربیتوریا(2013) بیان کرد که عملکرد شرکت تحت تاثیر فاکتورهای بسیاری است که یکی از آن فاکتورها تفکر استراتژیک است. شرکتهایی که کیفیت بالایی دارند، در آینده به رضایت بیشتر مشتریان، بهبود سودآوری و افزایش سهم بازار خواهند رسید. استفاده از اصطلاح عملکرد شرکت به وسیله محققان شامل ابعاد وسیعی چون: کارائی، رشد، سودو سهم بازار است که هریک جزئی از عملکرد هستند(نولایی،1392). برای درک مفهوم عملکرد نیاز به درک محتوای آن است. عملکرد شاخصه های مختلفی برای سنجش دارد که هر یک متناسب با ماهیت فعالیت سازمان میتواند نقش بارزتری را در ارزیابی عملکرد ایفا کند. بنابراین، عملکرد شرکت یک سازهی کلی است که به چگونگی انجام عملیات شرکتی اشاره دارد. معروف ترین تعریف عملکرد توسط نیلی(2002،به نقل از رهنورد،1387) ارائه شده است:«فرآیند تبیین کیفیت اثربخشی و کارایی اقدامات گذشته». طبق این تعریف، عملکرد به دوجزء تقسیم میشود:1)کارایی که توصیف کننده ی چگونگی استفاده سازمان از منابع در تولید خدمات یا محصولات است، یعنی رابطه بین ترکیب واقعی و مطلوب دروندادها برای تولید بروندادهای معین؛ و 2) اثربخشی که توصیف کنندهی درجهی نیل به اهداف شرکت و سازمان است.
درجامعه رقابتی فعلی،شرکت سایپا برای موفقیت نمیتواند فقط برسرمایه فیزیکی دلالت کند، بلکه باید بر سرمایه فکری نیز تمرکز کند. شرکت زمانی میتواند به مزیت رقابتی دست یابد، که با سرمایه فکری خود نیز سود کسب کند.سرمایه فکری فراتراز«تفکر به معنای تفکر صرف» است و درجهای از اقدام فکری را نیز شامل میگردد.دراین معنا،سرمایه فکری نه تنها به خودی خودیک دارایی نامشهود ایستا است،بلکه یک فرآیند ایدئولوژیکی است و وسیلهای برای رسیدن به هدف محسوب میگردد (کوانیسک[7]، 2014).
از این رو هدف پژوهش حاضر پاسخ گویی به این سئوال است که آیا بین تفکر استراتژیک و سرمایه فکری با عملکرد شرکت سایپا رابطه وجود دارد؟
1-3- نهادها یا موسساتی که میتوانند از یافتههای این پژوهش بهره گیرند:
نتایج حاصل از این پژوهش میتواند علاوه بر شرکت سایپا برای سایر شرکتها و سازمانهای مشابه جهت پیشی گرفتن بر رقبا مورد استفاده قرار گیرد. و نیز این تحقیق میتواند بعنوان پیشینهای برای مطالعات و تحقیقات آتی در این حوزه برای دانشجویان و پژوهشگران بعدی به کار آید.
1-4- اهمیت و ضرورت انجام پژوهش
به منظور همگامی با تحولات سریع و روز افزون جهان امروز مدیران شرکتها بایستی خود را به ابزارهایی مفید تجهیز کنند. یک شرکت برای اینکه بتواند عملکرد بالا و مناسبی داشته باشد ودر بازار رقابتی جایگاهی برای خود کسب کند نیاز به پیش زمینههای بسیاری است. شرکت فقط با دارا بودن سرمایه فیزیکی نمیتواند در بازار رقابتی امروز حرفی برای گفتن داشته باشد. بلکه باید به سرمایههای فکری نیز مجهز باشد. سرمایههای فکری از جمله نظریاتی است که در دهههای 80 و 90 میلادی توسط علمای مدیریت مطرح گردیده و موفقترین سازمانهای صنعتی جهان از آن بهره برده و به موفقیتهای عظیمی دست یافتند. از طرفی شرکتی مانند سایپا نیز در یک رقابت فشرده درمقایسه با همتایان خود قرارداردوبنابراین عجیب نیست که به عواملی که به موفقیت بیشتر شرکت منجر شود، توجه نماییم. شرکت سایپا مثل هر شرکت و سازمان دیگری نیازمند سرمایههای فکری موثر و تفکرو راهبردهای استراتژیک موفق است.تفکر استراتژیک، جایگاهی برجسته در دنیای پیشرفته پیدا کرده وبا پذیرش چشمگیری روبه رو شده است وتعداد نسبتاً بالایی ازسازمانهاو شرکتهای ایرانی اقدام به پیادهسازی سیستمهای تفکر استراتژیک برای شرکت خود دارند،زیرا با استقرار این نظام در شرکت، امکان شناسایی دقیق نیاز و انتظارات شهروندان وعموم مردم مهیا شده و میتوان با تعیین و تعریف شاخصهایی به ارزیابی عملکرد دستگاهها و سازمانها پرداخت و با جاریسازی این رویکرد نوین، سازمانها را از شکل سنتی خارج و به سوی پویایی وساختاری انعطافپذیر رهنمون ساختو پایشهایی(کنترلهایی) در سازمان اعمال کرد.اعمال تفکر استراتژیک وتجهیزشرکت ساپیا به سرمایههای فکری از مصارف غیرضروری، کاربرد نامناسب منابع و بروز اشتباه فراوان در فرآیندها پیشگیری کرده و زمینه تولید فرآوردههای قابل اطمینان را که خواسته مصرفکنندگان است، فراهم میآورد.
در حالی که به نظر میرسد که در خصوص ارتباط تفکر استراتژیک و سرمایههای فکری با عملکرد شرکت مطالعات اندکی انجام شده است. از طرفی در مطالعاتی که قبلا در این خصوص صورت گرفته است خلاء های زیادی حس میشود، از جمله اینکه مطالعات قبلی بیشتر در قالب پژوهشهای مروری بوده است و به نتایج جدید دست نیافتهاندو همچنین در هیچ کدام از این پژوهشها بر روی یک شرکت به صورت منسجم مانند شرکت سایپا کاری پژوهشی صورت نگرفته است، بنابراین پژوهش حاضردر پی آن است که خلاءهای عنوان شده را تا حدی بر طرف نماید و با پرکردن خلاءها و شکافهایی که در پژوهشهای قبلی وجود دارد، بتواند به صورت تجربی برای ارتباط بین سرمایههای فکری و تفکر استراتژیک و عملکرد شرکت سایپا نشانههای روشنی بیابد.و از آنجا که عملکرد کارکنان، اصل مهمی در سازمان و مدیریت اثربخش است که می تواند با دادن قدرت و نیز کنترل بیشتر زیردستان سبب افزایش بهرهوری در سازمان گردد(موریسون[8]، 1997) نتایج این تحقیق مفید فایده واقع خواهد شد.
1-5- اهداف پژوهش
هدف کلی این تحقیق بررسی رابطه تفکر استراتژیک و سرمایههای فکری بر عملکرد شرکت سایپا است.
اهداف فرعی
- تعیین رابطه تفکر سیستمی با عملکرد شرکت؛
- تعیین رابطه تفکر هوشمندانه با عملکرد شرکت؛
- تعیین رابطه تفکر آینده نگر با عملکرد شرکت؛
- تعیین رابطه تفکر مفهومی با عملکرد شرکت؛
- تعیین رابطه سرمایه ارتباطی(سرمایه مشتری) با عملکرد شرکت؛
- تعیین رابطه سرمایه ساختاری (سازمانی ) با عملکرد شرکت؛
- تعیین رابطه سرمایه انسانی با عملکرد شرکت؛
1-6- فرضیات پژوهش
1-6-1 فرضیههای اصلی:
بین تفکر استراتژیک با عملکرد شرکت رابطه معنادار وجود دارد.
بین سرمایههای فکری با عملکرد شرکت رابطه معنادار وجود دارد.
بین تفکر سیستمی با عملکرد شرکت رابطه مثبت و معنادار وجود دارد.
بین تفکر هوشمندانه با عملکرد شرکت رابطه مثبت و معنادار وجود دارد.
بین تفکر آیندهنگر با عملکرد شرکت رابطه مثبت و معنادار وجود دارد.
بین تفکر مفهومی با عملکرد شرکت رابطه مثبت و معنادار وجود دارد.
بین سرمایه ارتباطی(سرمایه مشتری) با عملکرد شرکت رابطه مثبت و معنادار وجود دارد.
بین سرمایه ساختاری (سازمانی) با عملکرد شرکت رابطه مثبت و معنادار وجود دارد.
بین سرمایه انسانی با عملکرد شرکت رابطه مثبت و معنادار وجود دارد.
1-7 قلمروهای پژوهش
1-7-1 قلمرو موضوعی
قلمرو موضوعی این پژوهش در حیطه رفتار سازمانی، اثربخشی و کارایی، مدیریت و علوم رفتاری میباشد.
1-7-2 قلمرو مکانی
قلمرو مکانی این تحقیق مربوط به کارکنان و مدیران شرکت سایپا میباشد.
1-7-3 قلمرو زمانی
از لحاظ زمانی این پژوهش در فروردین و اردیبهشت سال 1394 صورت خواهد گرفت.
1- روش پژوهش
این پژوهش از لحاظ هدف از نوع کاربردی است و از نظر روش، توصیفی از نوع پیمایشی میباشد و از نظر ارتباط بین متغیرها از نوع همبستگی و از لحاظ زمانی مقطعی میباشد.
در این تحقیق پس از شناخت دقیق مسئله، ابتدا به روش کتابخانهای، منابع و مقالات، اسناد و مدارک مرتبط با موضوع مطالعه شده و پس از بررسی انواع مدلها، چارچوب کاری تعیین و حوزه کاری نیز مشخص گردیده و مدل مناسب انتخاب شده و مورد بررسی قرار میگیرد.
سپس به روش میدانی و به کمک پرسشنامه و مصاحبه و سایر ابزارهای مورد لزوم مراحل زیر انجام میشود:
1) جمع آوری دادهها که ابتدا جامعه آماری را مشخص و متغیرها و مقیاسهاواندازه نمونه تعیین و سپس به کمک روشهای نمونه گیری اطلاعات مورد لزوم را گردآوری میکنیم.
2) خلاصه کردن دادهها در جدولهای آماری
3) تجزیه و تحلیل دادهها به کمک نمودارها و شاخصهای آماری با بهره گرفتن از نرم افزارهای آماری
4) نتیجه گیری
5) ارائه پیشنهادات و راهکارهای مناسب.
1-9 جامعه آماری
جامعه آماری عبارت است از کلیه عناصر و افرادی که در یک مقیاس جغرافیایی مشخص دارای یک یا چند صفت مشترک باشند(بست،1384).در پژوهشها معمولاً،جامعه مورد بررسی یک جامعه آماری است که پژوهشگر مایل است درباره صفت(صفتها) متغیرواحد آن به مطالعه بپردازد. بر این اساس جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه کارکنان ومدیران شرکت سایپا میباشند. تعداد کارکنان در زمان انجام تحقیق 188 نفر بودند.پرسشنامه به صورت تصادفی بین کارکنان و مدیران توزیع خواهد شد و اطلاعات مورد نظر جمعآوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت.
1-10 نمونه آماری
نمونه آماری تعداد محدودی از آحاد جامعه آماری هستند که بیان کننده ویژگیهای اصلی جامعه میباشند.
1-11 روش نمونه گیری
نمونه آماری به بخشی از جامعه آماری اطلاق میشود که ویژگیها و صفات جامعه آماری را در خود داشته باشد و محقق بتواند با مطالعه آن بخش، درباره جامعه آماری قضاوت کند. درعین حال نمونه آماری باید قابل دسترسی بوده و امکان مطالعه آن توسط محقق فراهم باشد. روش نمونهگیری که در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفته است،نمونهگیری تصادفی ساده است. جهت انتخاب حجم نمونه از جدول کرسجی و مورگان استفاده خواهد شد.
با توجه به جدول کرسجی و مورگان و اینکه تعداد جامعه ما برابر با 188 نفر است بنابراین تعداد نمونه برابر است با 134 نفر از افراد جامعه حاضر.
1-12- روش گردآوری دادهها
برای جمع آوری اطلاعات ابتدا منابع مربوط به ادبیات موضوع مورد بررسی قرار میگیرد. مطالعه منابع یک بخش عمده از روش علمی است که در کلیه پژوهشها به کار برده میشود و چنین مطالعهای مبنای بسیاری از تحقیقات درعلوم انسانی است(دلاور،1383).در ابتدا با بهره گرفتن از منابع موجود در کتابخانهها و استفاده از مقالات موجود در اینترنت و مجلات معتبر اطلاعات کتابخانهای لازم جمعآوری میشود. کتابخانه مهمترین و بهترین مکان برای بررسی پیشینه پژوهش است چون در بسیاری از کتابخانهها ومراکز پژوهشی معمولا نشریههای دورهای، گاهنامهها، نمایهها وحتی پژوهشهای رایانهای به صورت مستقیم از طریق ارتباطات دور بر مانند اینترنت و یا به کمک دیسکهای فشرده در دسترس است(خوی نژاد، 1380) که این اطلاعات ما را درپیدا کردن معیارها و شاخصههای لازم برای سنجش موضوع مورد پژوهش یاری میدهد.
دراین تحقیق بهمنظورجمعآوری اطلاعات ازپرسشنامه استانداردسرمایه فکری بونتیس وپرسشنامه تفکر استراتژیک گلدمن و پرسشنامه استاندارد هرسی و گلداسمیت (عملکرد کارکنان) استفاده خواهد شد.
1-13- روش تجزیه و تحلیل دادهها
روش های تجریه و تحلیل اطلاعات شامل دو قسمت است: آمار توصیفی و استنباطی.
در قسمت آمار توصیفی به خلاصه کردن اطلاعات پرسشنامهها در قالب جداول و نمودارها میپردازیم که از این نتایج میتوان برای قضاوت صوری و برداشت اولیه در مورد وضعیت سوالات و فرضیهها استفاده نمود.
برای تجزیه وتحلیل اطلاعات در مرحله توصیف اطلاعات با بهره گرفتن از نرم افزارSpss نسخه 21 جدولهای فراوانی و نمودارها رسم و شاخصهای مرکزی و پراکندگی شامل میانگین، واریانس، انحراف معیار و ضرایب همبستگی بین متغیرها محاسبه میشوند و در مرحله تجزیه و تحلیل دادهها، روشهای آمار استنباطی شامل آزمون ضریب همبستگی مناسب خواهد بود.
قیمت :37500 تومان
بلافاصله پس از پرداخت ، لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد
و در ضمن فایل خریداری شده به ایمیل شما ارسال می شود.
پشتیبانی سایت minoofar.majedi@gmail.com
